ITAA stelt accountant centraal
Het ITAA, voluit Institute for Tax Advisors & Accountants, wil dichter bij de leden staan en waar mogelijk ondersteuning bieden. Dat kan je als accountant alleen maar toejuichen. Op zoek naar de zeven verschillen met de vorige instituten klopten we aan bij Bart Van Coile, de voorzitter van ITAA. Er waait wel degelijk een nieuwe wind door de Emile Jacqmainlaan. Zo waren er de voorbije maand de vraag- en antwoordsessies, waarbij de Raadsleden luisterden naar de bezorgdheden van de accountants en belastingadviseurs. De huidige crisis heeft zeker een impact op de meeste accountantskantoren.
“Corona is een echte gamechanger in de accountancysector,” zegt Bart Van Coile. “Het heeft voor een ongelooflijke digitale versnelling gezorgd. Jammer genoeg verkeren nu heel wat ondernemers in financiële problemen en hopelijk heeft dat dan weer geen gevolgen voor de cashflow van een accountantskantoor.” Wat volgt is een boeiend gesprek.
Samen met mij hebben heel wat accountants gemerkt dat er een nieuwe schwung zit in hun beroepsinstituut. Mag ik het ITAA feliciteren met hun goede communicatie tijdens de coronacrisis, met de Flash COVID-19-berichten, de coronabrochure en de geboorte van het mooie ITAA-zine?
Toeval wil dat we onze communicatiestrategie uitrolden op het moment dat de coronacrisis uitbrak. Voor de coronabrochure hebben we wel extra mensen ingezet. In deze uitzonderlijke tijden krijgt het instituut voluit de kans om zijn leden bij te staan.
Als je aan een accountant vraagt of hij fier is op zijn beroep, zal hij volmondig ja antwoorden. Als je vraagt wat hij van zijn instituut vindt, zal het antwoord al iets minder positief zijn. Samen met de Raadsleden wil ik dat beeld veranderen. We krijgen de kans om een nieuw verhaal te schrijven. Voortaan moeten de leden centraal staan.
Ondertussen werken al meer dan 1.000 accountantskantoren met het facturatieplatform Billtobox. Kan je misschien nog eens even toelichten waarom het ITAA dit opgezet heeft?
Het is een eenvoudig verhaal. Een beroepsinstituut heeft ook een maatschappelijke rol te vervullen. Vanuit de overheid kregen wij enkele jaren geleden de opdracht om accountantskantoren en ondernemingen ertoe aan te zetten meer digitaal samen te werken. Facturen werden toen (en dikwijls ook nu nog) aangeleverd in de klassieke schoenendoos.
In een digitale wereld is een factuur nog slechts een verbinding, een lijntje, van een gans traject tussen koper en verkoper. Gedaan met die stapels papieren op je bureau. Maar, wie is de handelaar van de factuur? Wie kan alle ondernemingen met elkaar verbinden? Wie is onafhankelijk en kan ervoor zorgen dat de data beschermd worden door het beroepsgeheim? De accountant! Wij moeten zelf de flux in handen houden.
We zijn dan op zoek gegaan naar een partij (Unifiedpost Group) die voor ons de software kon bouwen. Het is onbetaalbaar om die ontwikkeling in eigen beheer te doen. Iedereen zag daar een commercieel verhaal in, maar we wilden vooral dat de software gratis ter beschikking van onze leden zou worden gesteld.
De grootste concurrent van Billtobox is vandaag de mail. Via dit kanaal wordt er een pdf van de factuur verstuurd. Dat kan uiteraard veel efficiënter. Op het Billtobox-platform kan een ondernemer via zijn laptop, smartphone of tablet facturen aanmaken, verzenden en ontvangen, archiveren en automatisch delen met zijn accountant. Alle facturen worden omgezet naar een UBL-formaat. Koppel daar dan nog eens een betalingsmodule aan en de cirkel is rond. Dus ook financiële instellingen zullen mee in dit verhaal stappen.
Het ITAA is en blijft eigenaar van het Billtobox-platform, waardoor we kunnen garanderen dat de data niet voor andere doeleinden zullen worden gebruikt. We moeten voorkomen dat we als accountant ook nog eens zullen moeten betalen om de factuur te verkrijgen, zoals dat vandaag al het geval is voor bankrekeninguittreksels. In ruil heeft de ontwikkelaar wel het recht om een aanbod van betaalverkeer te doen.
Ondertussen werd dit initiatief ook gekopieerd door de Franse organisatie van accountants ECMA (Expert-Comptable Media Association). Wordt er dan aan een bredere Europese aanpak gedacht? Frankrijk is een belangrijke stap in de verdere uitrol van de e-facturatie in heel Europa.
Het land telt een kleine 20.000 accountants, die de overgrote meerderheid van de 1.200.000 kmo’s en zelfstandigen bedienen. Ondertussen zijn er gesprekken met Duitsland, Italië en zelfs Tunesië. Ik krijg dikwijls de vraag of dit de rol is die wij moeten spelen. Ik denk van wel. Zo staat in Nederland de e-facturatie nog in de kinderschoenen. Dat komt vooral omdat de beroepsvereniging daar de regie niet in handen neemt.
Dan zijn er ook nog die twee andere initiatieven van het ITAA: BeExcellent.be en eStox. Hebben alle accountants al de weg gevonden naar deze platformen?
BeExcellent is ontstaan door de verplichtingen die voortvloeien uit AWW (antiwitwaswetgeving). Het platform biedt een efficiënte ondersteuning bij de organisatie van het accountantskantoor. In deze omgeving kan je handleidingen en documenten beheren.
eStox is een samenwerking tussen notarissen, accountants en belastingadviseurs. Het aandelenregister is een onmisbaar instrument voor een bedrijf. Een papieren versie geraakt soms zoek en dan is een online registratie de beste oplossing voor alle partijen. Het register komt telkens van pas wanneer de bestuurders en aandeelhouders moeten worden bijeengeroepen, bijvoorbeeld bij de jaarlijkse algemene vergadering, maar ook bij een wijziging van de statuten. Je hoeft dat niet gratis aan de klant aan te bieden. Je zou eerst kunnen beginnen met de registratie van nieuwe klanten. Ook banken willen in de toekomst mee participeren.
Het Europees Hof van Justitie verwierp een Belgisch verbod voor boekhouders om tegelijk actief te zijn als bankier, verzekerings- of vastgoedmakelaar. In strijd met de regelgeving van het ITAA?
De uitspraak is niet ‘nu mogen alle accountants verzekeringen verkopen’. Het is wel juist dat het instituut geen absoluut verbod mag opleggen. Men gaat van een rule-based naar een risk-based benadering.
Vroeger legde het instituut de regels op, nu moet je als kantoor zelf de ernst van de risico’s op voorhand inschatten en documenteren. Als je iets fout doet, zal een rechter oordelen. Dat vind ik jammer. Kleine kantoren hebben geen tijd om puur voor AWW telkens een risico-analyse van elke klant te maken. Zij willen bezig zijn met hun beroep, niet met die verplichte administratie.
Om op je vraag te antwoorden, ook voor verzekeringen is dat zo. Als instituut mag je niet zeggen dat je die activiteit niet mag doen. Stel dat ik een andere vennootschap opricht, die verzekeringen verkoopt. Mag dat? Is mijn onafhankelijkheid in gevaar? Als ik dat voor dezelfde klant doe, ja. Mag ik ijsjes verkopen, ik zeg zomaar wat? Natuurlijk mag dat. Dit heeft niks met het beroep te maken. Het beroepsgeheim is niet geschonden. Vroeger mocht er bijna niks, iedereen moest dezelfde strikte deontologische regels volgen.
Het KB deontologie zal meer duidelijk brengen over wat mag en niet mag. Uiteraard zal het ITAA je hierbij begeleiden en adviseren. Je hebt dan drie soorten activiteiten:
- de accountantsactiviteit,
- de aanvullende activiteiten verwant aan het accountantsberoep zoals bijvoorbeeld juridisch advies, financiële planning, successierechten en erfrecht.
- En ten slotte de verkoop van je ijsjes.
Je gaf al aan dat accountants vandaag heel veel tijd in allerlei verplichtingen steken, zoals WCO, AWW, UBO,… Er blijft nog weinig tijd over voor echte adviesgesprekken. Ligt er vandaag niet teveel verantwoordelijkheid bij de accountant, want je zou toch verwachten dat de ondernemer zich aan de wetgeving moet houden. Kan het ITAA daar iets aan doen?
Als wij dit niet goed zouden doen, dan bestaat het risico dat het Instituut haar controlerende rol zal verliezen aan de overheid. Uiteraard heeft de ondernemer een verantwoordelijkheid, maar wij ook.
Wij hebben een beroep waarin we het openbaar belang en het belang van onze cliënt moeten verzoenen. Dat is niet altijd gemakkelijk. Zwart geld en sociale fraude worden niet meer getolereerd in onze maatschappij. Als een klant over de schreef gaat, is er een meldingsplicht.
Tweede belangrijk element is het insolventierecht. Als een klant in financiële problemen zit, schieten heel veel accountants te laat in actie. Durf tegen een cliënt te zeggen dat het niet goed gaat met zijn zaak. Onderzoek heeft aangetoond dat ondernemers willen dat er tijdig ingegrepen wordt.
Als ik dat zo hoor, blijft het dan voor kleinere kantoren haalbaar om aan al die regelgeving te voldoen?
Als je een uurtarief of een dienst voor een cliënt becijfert, hou dan rekening met de tijd die je besteedt aan de wettelijke verplichtingen. Als je dit niet in je basisfilosofie incalculeert ben je verkeerd bezig.
Als klein kantoor kan je misschien overwegen om met een andere confrater samen te werken. Ongelooflijk, wat wij allemaal moeten kunnen en weten. Leuke job, maar je moet wel bereid zijn er veel voor te studeren. Ik hoor het u graag zeggen dat we er ook nog verzekeringen moeten bijdoen (lacht). Er zit een grens aan de mens. We leven in een complexe maatschappij en de wetgeving gaat er niet meer op vereenvoudigen.
Daarom, denk ik, dat het beter is om specialisaties te delen. Is eenmanskantoortje niet meer leefbaar? Toch wel, maar misschien is het dan beter om een niche te kiezen.
Je spreekt over tarieven, zou het dan niet handig zijn als het instituut een bepaald basistarief vooropstelt?
Minimumprijzen opleggen mag niet, richttarieven evenmin. Europa heeft dat totaal verboden. Ook accountants mogen onderling geen prijsafspraken maken .
In deze bijzondere tijden hebben accountants niet alleen het gemak van thuiswerken ontdekt, maar zijn ze ook veelvuldig naar webinars beginnen kijken. Tot het einde van het jaar mogen accountants voor hun verplichte vormingsuren allemaal webinars volgen. Zal dit in de toekomst ook blijven?
Er is een norm door de Raad goedgekeurd, die voorgelegd wordt aan de Hoge Raad. Het zou gek zijn als we dit niet zouden ondersteunen. Al hoop ik wel dat we een mooie mix gaan krijgen van online en offline opleidingen. Het menselijk contact is wel iets wat ik het meest gemist heb in deze periode. Mooie vriendschapsbanden bouw je in de fysieke wereld.
Op 1 oktober zou de fusie volledig rond moeten zijn. Veel succes, Bart!
Danny De Pourcq